Με «αν», η Ιστορία δεν... γράφεται. Αυτό είναι το μόνο βέβαιο… Οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν ως γνωστόν με λίστα και όχι σταυρό. Και οι σημερινοί συσχετισμοί εδρών θα αλλάξουν. Με ότι αυτό συνεπάγεται από εκεί και πέρα και για την κατανομή των εδρών. Θα επιχειρήσουμε να ρίξουμε λίγο φως στηριζόμενοι όμως στα «αν» που λέμε και πιο πάνω.
Ας δούμε όμως πρώτα τι ισχύει.
Στις επαναληπτικές εκλογές θα ισχύσει ο νόμος της ΝΔ του 2020. Σύμφωνα με αυτόν αν το πρώτο κόμμα λάβει ποσοστό έως 25%, τότε θα λάβει μπόνους 20 εδρών. Οι υπόλοιπες 280 έδρες θα κατανεμηθούν αναλογικά. Για κάθε επιπλέον 0,5%, το πρώτο κόμμα θα παίρνει μπόνους μία έδρα. Το μέγιστο μπόνους των 50 εδρών αν λάβει το 40% των έγκυρων ψήφων. Αν η ΝΔ «πιάσει» το ποσοστό της 21ης Μάη παίρνει και τις 50 έδρες.
Πάμε στα πιο δύσκολα. Στον εκλογικό νόμο.
Η τεχνική του εκλογικού νόμου με τον οποίο θα κληρωθούν οι έδρες σε εκλογικές περιφέρειες είναι ίδια είτε είναι η αναλογική είτε είναι ο νόμος του μπόνους.
Η διαφορά είναι η εξής: Η απλή αναλογική , δηλαδή το εκλογικό μέτρο και μετά τα υπόλοιπα των ψήφων – εφαρμόζεται μόνο στις τριεδρικές περιφέρειες και στις διεδρικές αλλά όχι σε μονοεδρικές που όποιος έχει έστω και μία ψήφο παραπάνω, παίρνει την έδρα
Στις τριεδρικές, πρακτικά σημαίνει ότι τα τρία πρώτα κόμματα θα πάρουν από μία έδρα το καθένα. Οι εξαιρέσεις είναι σπάνιες, είναι δύσκολο να συμβούν ποσοτικά, αριθμητικά. Εχει συμβεί στη Λακωνία. Η Νέα Δημοκρατία πήρε δύο έδρες και το τρίτο κόμμα δεν πήρε έδρα.
Για να γίνει πιο κατανοητό θα υποθέσουμε ότι ο Ν. Καρδίτσας εξέλεγε τρεις έδρες. Που σημαινει ότι το εκλογικό μέτρο ήταν 33,33 (100/3). Τα κόμματα έλαβαν: ΝΔ 46,38%, ΣΥΡΙΖΑ 19,81% και ΠΑΣΟΚ 13,70%. Η ΝΔ από την πρώτη κατανομή θα έπαιρνε τη μια έδρα και θα είχε υπόλοιπο 13,05% (46,38% - 33,33%). Το υπόλοιπό της ήταν μικρότερο των άλλων δυο κομμάτων που θα λάμβαναν επίσης από μια έδρα.
Εχει τη σημασία του τι συμβαίνει στις τριεδρικές και διεδρικές εκλογικές περιφέρειες διότι έτσι ήδη «κλειδώνουν» πολλές έδρες τα κόμματα.
Τώρα τα πράγματα δυσκολεύουν περισσότερο.
Από τις τετραεδρικές και πάνω γίνεται η λεγόμενη πανελλήνια συγκριτική κατανομή, η οποία έχει ως εξής: Θα γίνει η πρώτη κατανομή σε κάθε μία από τις εκλογικές περιφέρειες, σύμφωνα με το εκλογικό της μέτρο, όπως προβλέπει κανονικά η αναλογική, αλλά στη συνέχεια δεν μπαίνουμε στα υπόλοιπα της κάθε εκλογικής περιφέρειας ξεχωριστά, αλλά μπαίνουμε ανά κόμμα στα υπόλοιπα του συνόλου της χώρας, ξεκινώντας από το κόμμα που έχει το μικρότερο εκλογικό ποσοστό. Προσοχή εδώ αναφερόμαστε σε απόλυτο αριθμό ψήφων του κάθε κόμματος και όχι ποσοστό κάτι που «επηρεάζει» την κατανομή όπως θα δείτε και παρακάτω.
Δηλαδή, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Μαϊου, μετά τις 15 έδρες της Επικράτειας, ξεκίνησε η κατανομή από το κόμμα του Βελόπουλου, ακολούθησε το ΚΚΕ, έπειτα το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ και τέλος η ΝΔ. Ουσιαστικά η ΝΔ αφού έλαβε τις έδρες της από την πρώτη κατανομή (όπου έπιανε το εκλογικό μέτρο) «περίμενε» να ολοκληρωθεί η κατανομή των άλλων κομμάτων.
Πάμε πάλι στο Ν. Καρδίτσας ως παράδειγμα. Στην τετραεδρική μας περιφέρεια η ΝΔ έλαβε από την πρώτη κατανομή μια έδρα (εκλογικό μέτρο 25%). Κατάφερε να εκλέξει έδρα στη δεύτερη κατανομή τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ. Αν το ΚΚΕ έπαιρνε πανελλαδικά μια έδρα παραπάνω ή αν το ΚΚΕ στην Καρδίτσα είχε μεγαλύτερο αριθμό ψήφων από την Κοζάνη όπου δόθηκε η 26η και τελευταία έδρα του κόμματος (5544 έναντι 5708 ψήφων παρότι σε ποσοστό ήταν μεγαλύτερο στην Καρδίτσα) τότε θα κέρδιζε έδρα και δεν θα εκλέγονταν ο Γιώργος Κωτσός. Αυτό έγινε στα Τρίκαλα όπου τα τέσσερα πρώτα κόμματα πήραν από μια έδρα.
Αν έχουμε επανάληψη;
Ένα υποθετικό σενάριο που συζητήθηκε ευρέως είναι πως θα μοιράζονταν οι έδρες αν στις 21 Μαΐου ίσχυε το μπόνους. Η απάντηση πανελλαδικά έχει ως εξής.
Το ενδιαφέρον όμως εστιάζεται στο Ν. Καρδίτσας. Οπου έστω και οριακά σύμφωνα με τους υπολογισμούς η Νέα Δημοκρατία θα έπαιρνε και τις τέσσερις έδρες. Ο Νίκος Μιχαλάκης απέχει μόλις μια δυο θέσεις απ’ την 60η έδρα και Σωτήρης Παπαγεωργίου απέχει δυο-τρεις απ την 35η ενώ το ΚΚΕ θα επείχε έξι θέσεις. Αρα θα εκλέγονταν τόσο η Ασημίνα Σκόνδρα όσο και ο Αριστοτέλης Σπάνιας.!
Τι θα γίνει όμως αν στη βουλή μπει έκτο ή και έβδομο κόμμα, υπολογίζοντας όμως τα ποσοστά του Μαίου;
Οσο παράξενο και αν ακούγεται, αυτό το σενάριο… δυσκολεύει περισσότερο τη ζωή των Μιχαλάκη - Παπαγεωργίου και λιγότερο των Σκόνδρα – Σπάνια.
Εν κατακλείδι … Το σενάριο των τεσσάρων εδρών για τη ΝΔ είναι εφικτό. Και αυτό γιατί λόγω των διεδρικών, τριεδρικών και του χαμηλού εκλογικού μέτρου σε Αθηνα και Θεσσαλονίκη που δίνει πολλές έδρες στα κόμματα από την πρώτη κατανομή «κλειδώνει» μεγάλο αριθμό εδρών. Στο ΠΑΣΟΚ υπολογίζουμε βάσει των ποσοστών του Μαΐου σχεδόν 34-35 έδρες «κλειδωμένες» σε άλλες περιοχές και στο ΣΥΡΙΖΑ 57-58. Για να αισθανθεί άνετα ο Σωτήρης Παπαγεωργίου θέλει το ΠΑΣΟΚ κοντά στις 40 έδρες και ο Μιχαλάκης κοντά στις 64-65. Αν και οι δυο αισθανθούν άνετα τότε δεν θα αισθάνεται άνετη η Ασημίνα Σκόνδρα. Γίνεται εύκολα αντιληπτό όμως ότι λίγο-πολύ είναι αλληλένδετη η ...ζωή μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. Το ΚΚΕ για να βγάλει έδρα θα πρέπει να κάνει υπέρβαση καθώς και δεν θέλει να χάσει έδρες πανελλαδικά αλλά και να προσπεράσει νομούς καθώς δεν θα αρκεί να βάλει από κάτω μόνο την Κοζάνη.
Υπομονή έως 25 Ιουνίου φυσικά καθώς πολύ πιθανόν οι αριθμοί των κομμάτων να είναι εντελώς διαφορετικοί.
